मुंबई :
Devendra Fadnavis 3.0: देवेंद्र फडणवीस यांनी गुरुवारी तिसऱ्यांदा महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री म्हणून शपथ घेतली. यानंतर भाजपच्या पुढील मुख्यमंत्र्याच्या निवडीबाबत गेल्या 12 दिवसांपासून सुरू असलेला सस्पेंस संपला. राजस्थान, मध्य प्रदेश आणि छत्तीसगडच्या धर्तीवर भाजपच्या सर्वोच्च नेतृत्वाने लोकप्रिय नसलेल्या नेत्याची निवड केल्यास फडणवीस ही संधी गमावतील, अशी भीती फडणवीस यांच्या समर्थकांना होती. मात्र, मंगळवारी त्यांची विधिमंडळ पक्षनेतेपदी निवड झाल्याने ही शंका दूर झाली.
भाजपने फडणवीसांना मुख्यमंत्रीपदाची संधी का दिली? देवेंद्र फडणवीस यांना पुन्हा एकदा या पदावर आणणारी सात कारणे जाणून घेऊया.
1. पक्षाला निवडणुकीत विजय मिळवून देणे
फडणवीस यांच्या नेतृत्वाखाली भाजपने महाराष्ट्र विधानसभा निवडणूक लढवली. त्यांनी पक्षाची रणनीती बनवली, आघाडीतील पक्षांसोबत जागावाटप ठरवले आणि उमेदवारांची निवड केली. मराठा आंदोलन आणि शेतकऱ्यांच्या रोषामुळे लोकसभा निवडणुकीत खराब कामगिरी होऊनही फडणवीस यांनी पक्षाला विजयापर्यंत नेले.
2. राजकीय विरोधकांना कमकुवत करणे
महाराष्ट्रात भाजपचे दोन मोठे राजकीय प्रतिस्पर्धी असलेल्या शिवसेना आणि राष्ट्रवादी काँग्रेसला फोडण्यात आपली भूमिका असल्याचे फडणवीस यांनी उघडपणे मान्य केले आहे. त्यांच्या पाठिंब्यावर दोन्ही पक्षात बंडखोरी झाली. 2022 आणि 2023 मध्ये शिवसेना आणि राष्ट्रवादीचे फुटीर गट सरकारमध्ये सामील झाले. विशेषत: एकनाथ शिंदे यांना पक्षात घेऊन 2022 मध्ये भाजपला पुन्हा सत्तेत आणण्यात फडणवीस यांनी महत्त्वाची भूमिका बजावली.
3. मजबूत RSS समर्थन
फडणवीस यांना भाजपची वैचारिक संघटना आरएसएसचा भक्कम पाठिंबा आहे. त्यांनी आरएसएस चालवल्या जाणाऱ्या शाळेत शिक्षण घेतले आणि तेथून त्यांनी सार्वजनिक जीवनात प्रवेश केला. लोकसभा निवडणुकीतील भाजपच्या कामगिरीवर आरएसएस नाराज होता. तथापि, फडणवीस यांनी निवडणूक प्रचारादरम्यान आणि मतदानाच्या दिवशी संघटनेचा पाठिंबा मिळविण्यासाठी RSS नेत्यांसोबत चांगले संबंध वापरले. आरएसएस नेतृत्वाने फडणवीस यांना मुख्यमंत्रीपदासाठी पाठिंबा दिला.
4. फडणवीस यांची पक्षाप्रती निष्ठा
दोनदा मुख्यमंत्री असतानाही फडणवीस यांनी २०२२ मध्ये सत्तेत परतल्यानंतर उपमुख्यमंत्री होण्याचे मान्य केले. त्यांनी याआधी सरकारमधून बाहेर राहण्याची घोषणा केली होती, परंतु पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या शेवटच्या क्षणी फोन करून त्यांनी एकनाथ शिंदे यांच्या उपमुख्यमंत्रीपदाची शपथ घेतली. या निर्णयामुळे त्यांची पक्षनिष्ठेची प्रतिमा मजबूत झाली.
5. उत्तम ट्रॅक रेकॉर्ड
फडणवीस यांनी आपल्या पहिल्या कार्यकाळात मोदींची कार्यशैली अंगीकारून चांगली कामगिरी केली. समृद्धी सुपर हायवेसारखे मोठे प्रकल्प त्यांच्या कार्यकाळात सुरू झाले किंवा पूर्ण झाले. मराठवाड्यातील दुष्काळाचा सामना करण्यासाठी त्यांनी ग्रामीण जलशिवार योजना सुरू केली. 2017 च्या बीएमसी निवडणुकीत भाजपला फक्त दोन जागा कमी मिळाल्या आणि मनसेच्या पाठिंब्याने ते महापौर होऊ शकले असते. मात्र, उद्धव ठाकरेंच्या विनंतीवरून फडणवीस यांनी माघार घेतली.
मुख्यमंत्री म्हणून 2019 च्या लोकसभा निवडणुकीत भाजप-शिवसेना युतीने 48 पैकी 42 जागा जिंकल्या. विरोधी पक्षनेते (2019-2022) असूनही, फडणवीस यांनी अँटिलिया प्रकरण आणि अनिल देशमुख यांच्यावरील भ्रष्टाचाराचे आरोप अशा अनेक मुद्द्यांवर उद्धव सरकारला धारेवर धरले होते.
6. मोदींचा विश्वासू नेता
2014 मध्ये फडणवीस यांची मुख्यमंत्रीपदी निवड करण्याचा निर्णय पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी घेतला होता. त्यावेळी ‘केंद्रात नरेंद्र, महाराष्ट्रात देवेंद्र’ ही घोषणा खूप गाजली होती. 2017 मध्ये फडणवीस यांना मुख्यमंत्रिपदावरून हटवले जाऊ शकते अशी चर्चा होती, मात्र मोदींची भेट घेतल्यानंतर त्यांची स्थिती मजबूत झाली.
7. महायुतीमध्ये सर्वांना मान्य असलेला चेहरा
महाराष्ट्रातील त्रिपक्षीय आघाडी सरकारसाठी भाजपला सक्षम आणि अनुभवी नेत्याची गरज होती. या आघाडीत एकनाथ शिंदे, अजित पवार असे बडे नेते आहेत. फडणवीस यांचे दोघांशी चांगले संबंध आहेत. तसेच, मुख्यमंत्र्यांना मंत्रिमंडळाचे प्रमुख करावे लागते, ज्यात वरिष्ठ नेत्यांचा समावेश असतो. अशा स्थितीत ही जबाबदारी कोणत्याही कनिष्ठ नेत्याला देता आली नाही.
